15 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα λευκού μπαστουνιού
-
Σήμερα, 15 Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού, που καθιερώθηκε στις ΗΠΑ το 1964 και στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το Λευκό Μπαστούνι συμβολίζει το δικαίωμα του ατόμου με οπτική αναπηρία για πλήρη αυτονομία, ανεξαρτητοποίηση και ασφάλεια, με την άρση των κοινωνικών, νομικών, φυσικών και τεχνητών εμποδίων, την εξασφάλιση πόλεων προσβάσιμων και προσπελάσιμων. Μία ημέρα ευαισθητοποίησης και «ορατότητας» στο ευρύ κοινό, που θα έπρεπε να ισχύει 365 ημέρες τον χρόνο.
Με την ευκαιρία αυτή, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνομίλησε με τον ιδρυτή, τυφλό δικηγόρο, της ΑΜΚΕ “Με άλλα Μάτια” Βαγγέλη Αυγουλά και το ιδρυτικό μέλος και πρόεδρο του Σωματείου “Αρωγή” που δραστηριοποιείται στις Κυκλάδες, στηρίζοντας άτομα με οπτική αναπηρία, Άννα Μαρία Φώσκολου. Μιλούν για τις προσωπικές τους ιστορίες και τον καθημερινό τους αγώνα για να “δούμε αλλιώς την αναπηρία”.
Ο κ. Αυγουλάς, αφού αναφέρει πως σήμερα στην Ελλάδα οι άνθρωποι με τύφλωση ανέρχονται περίπου στους 30.000, ευθύς εξαρχής θα επισημάνει την ανάγκη της εξειδικευμένης εκπαίδευσης έτσι ώστε με τη βοήθεια του Λευκού Μπαστουνιού να μαθαίνουν να κινούνται στον προσωπικό τους χώρο, να αναπτύσσουν δραστηριότητες, να πραγματοποιούν συνηθισμένες διαδρομές ή και πιο πολύπλοκες, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους.
“Δυστυχώς, υπάρχει τραγική έλλειψη”, θα πει, “καθώς ο αριθμός των εξειδικευμένων εκπαιδευτών είναι μονοψήφιος!”, συμπληρώνοντας πως τώρα γίνεται μία προσπάθεια για προσθήκη νέων.
Στην ανάγκη των εξειδικευμένων εκπαιδευτών, προστίθεται και η ανάγκη για σκύλους-οδηγούς, όπου “ενεργοί σήμερα είναι μόλις 30 σε όλη την Ελλάδα”, με το κόστος να βαρύνει τον πολίτη με οπτική αναπηρία, ενώ “σε άλλες χώρες χρηματοδοτούνται ως αναγκαία υποστήριξη”.
Έτι περαιτέρω θα επισημάνει, όπως για κάθε άνθρωπο, και την ανάγκη εκπαίδευσης στις νέες τεχνολογίες και την τεχνητή νοημοσύνη “ειδικά σε μικρές περιοχές που δεν υπάρχει κοινότητα τυφλών, να βοηθά ο ένας τον άλλον”.
“Αυτό που θέλουμε”, τονίζει, “είναι μια εθνική στρατηγική που να υποστηρίζει τον άνθρωπο. Σίγουρα έχουν γίνει βήματα βελτίωσης, τρέχουμε να καλύψουμε τα κενά δεκαετιών… Έχουμε ένα σύγχρονο μετρό, αλλά πώς μπορεί να φτάσει κανείς με ασφάλεια;”.
Στον τομέα της εργασίας, στον Δημόσιο τομέα έχουν γίνει σημαντικά βήματα, θα προσθέσει, αλλά πρέπει να δοθούν κίνητρα και στον ιδιωτικό τομέα ώστε να αρθεί η επιφυλακτικότητα και να σπάσουν τα στερεότυπα.
Ο Βαγγέλης Αυγουλάς χαρακτηρίζει θετική την επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε ό,τι αφορά την πληροφορία αναφορικά με τα άτομα με αναπηρία, αλλά θεωρεί κρίσιμο μέγεθος η ενημέρωση να εισέλθει με οργανωμένο τρόπο στα σχολεία “για να μάθουν τα παιδιά να μην φοβούνται τη διαφορετικότητα, να μην φοβούνται αν αύριο τούς συμβεί κάτι”.
Δεδομένου ότι το κύριο υποστηρικτικό περιβάλλον είναι η οικογένεια, όταν αυτό απομακρύνεται (π.χ. απώλεια) τα άτομα με αναπηρία εγκλωβίζονται θα πει και γι’ αυτό προκρίνει την καθολική εφαρμογή του προγράμματος προσωπικού βοηθού για άτομα με αναπηρία. Γεγονός που θα βοηθήσει στην αποιδρυματοποίηση και στην αύξηση της ορατότητας των ατόμων με αναπηρία, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συμμετέχουν επί ίσοις όροις στην κοινωνία.
Η κυρία Φώσκολου είναι κατηγορηματική για τη σημασία της ενημέρωσης: “Όταν ο άνθρωπος ενημερώνεται, αλλάζει” και προσθέτει: “όσο πιο πολύ κινείσαι, τότε πιο εύκολα γίνεται συνείδηση στον άλλον”.
Επίσης, θα επισημάνει ότι οι κλειστές, τοπικές κοινωνίες είναι πιο υποστηρικτικές στο κοινωνικό κομμάτι: “Γνωριζόμαστε μεταξύ μας, όταν βγεις, γιατί το θέμα είναι να βγεις, θα βοηθηθείς”.
Θα σταθεί με τη σειρά της στην έλλειψη εκπαιδευτών που είναι λίγοι “και τρέχουν ανά την Ελλάδα να μαθαίνουν σε άτομα με πρόβλημα όρασης κινητικότητα” και θα προσθέσει: “Εκπαίδευσα 12 μέλη μας στη Σύρο, αλλά σίγουρα δεν μπορούν να έχουν την πιστοποιημένη εκπαίδευση που απαιτείται”.
Αναφέρει, επίσης, ότι οι φορείς είναι εκεί “αρκεί να τους χτυπήσεις την πόρτα, να πεις συγκεκριμένα πράγματα και τούς βοηθήσεις να γίνουν σωστά”, και εξηγεί, ότι ναι, γίνονται έργα προσβασιμότητας, αλλά για να μην βρίσκει -όπως λέει, χαριτολογώντας- για παράδειγμα ο οδηγός όδευσης τυφλών (οι ανάγλυφες λωρίδες στα πεζοδρόμια) σε κολώνα, θα πρέπει κατά τη διάρκειά τους αλλά και όταν παραδίδονται να ελέγχονται από αυτούς που τα χρησιμοιποιούν για τη λειτουργικότητά τους.
Η Άννα Μαρία Φώσκολου πιστεύει πολύ στα παιδιά και τη σωστή ενημέρωσή τους. “Τα παιδιά είναι σφουγγάρια. Αν πας μια φορά και τους μιλήσεις και πας και δεύτερη, θα σου πουν ό,τι τούς ανέφερες την πρώτη φορά και θα μεταφέρουν το μήνυμα και στους γονείς τους”.
