Ανταρκτική: Το πιο κρύο μέρος της Γης έγινε ένας «καυτός» ταξιδιωτικός προορισμός

-
Τα τελευταία χρόνια οι εικόνες από κρουαζιερόπλοια, ακόμη και αεροσκάφη, που μεταφέρουν εκατοντάδες τουρίστες στην απομακρυσμένη και παγωμένη Ανταρκτική, γίνονται όλο και συχνότερες.
Τα ταξίδια και ο τουρισμός στη νοτιότερη ήπειρο της Γης έχουν μπει σε μια νέα φάση, όπως καταδεικνύει και ο αριθμός των επισκεπτών που για πρώτη φορά έφτασε τις 100.000 την τουριστική περίοδο Οκτώβριος 2023-Μάρτιος 2024, ένα άλμα 40% σε σχέση με το προηγούμενο ρεκόρ, και έχει φέρει μια νέα επιτακτική ανάγκη στο ερώτημα του πόσο, αν θα πρέπει να επιτραπεί ο τουρισμός στην παγωμένη ήπειρο.Η Διεθνής Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Ανταρκτικής (IAATO) παρακολουθεί τον αριθμό των τουριστών που επισκέπτονται τη λευκή ήπειρο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τότε, περίπου 7.000 άτομα επισκέπτονταν την Αρκτική κάθε χρόνο.
Οι αριθμοί έχουν «εκτοξευτεί» την τελευταία μισή δεκαετία περίπου. Τον χειμώνα του 2017, λίγο κάτω από 44.000 τουρίστες επισκέφθηκαν την Ανταρκτική. Φέτος, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 122.000 επισκέπτες. Και έρχονται σε τέτοιους αριθμούς επειδή τα ταξίδια στην ψυχρότερη ήπειρο της Γης δεν ήταν ποτέ πιο εύκολα – ή πιο πολυτελή.
Πριν από μερικές δεκαετίες, τα ταξίδια στην Ανταρκτική σήμαιναν επισκέψεις με μικρότερα πλοία, πολλά από τα οποία ήταν πρώην «παγοθραυστικά» από τη Ρωσία, τον Καναδά και άλλα πολικά έθνη. Κάθε άλλο παρά μια πολυτελής εμπειρία ήταν.
Όμως τελευταία το ταξίδι αυτό γίνεται σε απίστευτες σουίτες επί του πλοίου, εξαιρετικό φαγητό και ακόμη και σπα.
«Βλέπουμε τώρα μια επείγουσα ανάγκη [σχετικά με] την ανάγκη να διαχειριστούμε σωστά αυτή τη βιομηχανία και τις επιπτώσεις της σε ένα πολύ εύθραυστο και ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον», δήλωσε στο BBC η Claire Christian, εκτελεστική διευθύντρια του Antarctic and Southern Ocean Coalition, ενός συνασπισμού μη κυβερνητικών οργανώσεων που υπερασπίζεται την προστασία της Ανταρκτικής για περισσότερα από 40 χρόνια.Ορισμένα πλοία μεταφέρουν πάνω από 400 τουρίστες κάθε φορά, με τα περισσότερα να αναχωρούν από την άκρη της Νότιας Αμερικής για την Ανταρκτική Χερσόνησο, η οποία προεξέχει βόρεια από την παγωμένη μάζα της Δυτικής Ανταρκτικής.
Με τον αυξημένο ανταγωνισμό έρχεται ένα πλήθος νέων τουριστικών δραστηριοτήτων πέρα από τις συνηθισμένες εκδρομές στη στεριά για επίσκεψη σε αποικίες πιγκουίνων και φώκιες και περιηγήσεις με φουσκωτά σκάφη Zodiac για να δουν οι τουρίστες από κοντά παγόβουνα, φάλαινες και όρκες.
Η τουριστική βιομηχανία στην Ανταρκτική επεκτείνεται, λόγω της αυξημένης επισκεψιμότητας και υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων, όπως καγιάκ, υποβρύχια και ελικόπτερα, ωστόσο δεν λείπει και ο προβληματισμός για τον αντίκτυπο που έχει αυτή η ξαφνική αύξηση στο περιβάλλον.
Ωστόσο η βιοασφάλεια δεν είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι άγριες περιοχές της Ανταρκτικής. Το πραγματικό ζήτημα είναι ο αντίκτυπος του άνθρακα.Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature διαπίστωσε ότι το χιόνι στην Ανταρκτική λιώνει ταχύτερα λόγω των τουριστικών επισκέψεων στην ήπειρο. Η μαύρη αιθάλη που βγαίνει από τα φουγάρα των κρουαζιερόπλοιων εγκαθίσταται στον πάγο και προσελκύει το ηλιακό φως, προκαλώντας το πρόωρο λιώσιμο τόνων χιονιού. Οι οικολόγοι λένε επίσης, σύμφωνα με το CNN, ότι η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία στην Ανταρκτική προκαλεί αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα σε μια περιοχή του πλανήτη που δεν είναι συνηθισμένη σε αυτό.
Η τεράστια απόσταση που διανύουν οι περισσότεροι επισκέπτες για να φτάσουν στην Ανταρκτική καθιστά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σοβαρό πρόβλημα. Ο μέσος όρος των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ανά άτομο για έναν τουρίστα της Ανταρκτικής είναι 3,76 τόνοι – περίπου το συνολικό ποσό που παράγει συνήθως ένα άτομο σε ένα ολόκληρο έτος.
Μια μελέτη υπολόγισε ότι κάθε τουρίστας μεταξύ 2016 και 2020 έλιωνε ουσιαστικά περίπου 83 τόνους χιονιού, λόγω κυρίως των εκπομπών από τα κρουαζιερόπλοια.Η συμβουλή που δίνουν οι ειδικοί σε όποιον σκέφτεται να επισκεφθεί την Ανταρκτική, είναι να εξετάσει προσεκτικά τα κίνητρά του και τις επιπτώσεις της επιλογής του, να σκεφτεί αν αυτό το ταξίδι αξίζει τον αντίκτυπο.